Tâm lý của người Việt với sản phẩm có tem chống giả
Trong bối cảnh thị trường Việt Nam đang phải đối mặt với vấn nạn hàng giả, hàng nhái ngày càng tinh vi và phức tạp, niềm tin của người tiêu dùng vào các giải pháp xác thực sản phẩm trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
Một trong những công cụ được kỳ vọng góp phần bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và uy tín doanh nghiệp là tem chống giả. Tuy nhiên, dù được xem là “lá chắn” công nghệ trong cuộc chiến chống hàng giả, hiệu quả thực tế của tem chống giả vẫn phụ thuộc lớn vào tâm lý và hành vi của người tiêu dùng.
Vậy người tiêu dùng Việt Nam có thực sự tin tưởng và chủ động sử dụng tem chống giả khi mua sắm? Bài viết này, iCheck sẽ phân tích sâu về tâm lý của người Việt với sản phẩm có tem chống giả, từ đó đưa ra những đề xuất giúp doanh nghiệp xây dựng niềm tin và phát huy tối đa hiệu quả của giải pháp xác thực này.
1. Tầm quan trọng của niềm tin vào tem chống giả
Trong những năm gần đây, tình trạng hàng giả, hàng nhái đang diễn biến ngày càng phức tạp tại thị trường Việt Nam. Từ hàng tiêu dùng, thực phẩm, mỹ phẩm đến các sản phẩm công nghệ, hầu như không lĩnh vực nào nằm ngoài tầm ngắm của các đối tượng làm giả. Không chỉ gây thiệt hại về kinh tế cho doanh nghiệp chân chính, hàng giả còn tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng đối với sức khỏe và quyền lợi của người tiêu dùng.
Trước thực trạng trên, việc triển khai các biện pháp xác thực sản phẩm trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Các doanh nghiệp cần áp dụng công nghệ hiện đại để ngăn chặn hàng giả và giúp người tiêu dùng dễ dàng kiểm tra nguồn gốc. Trong đó, tem chống giả công nghệ cao là giải pháp phổ biến và hiệu quả hiện nay.
Tem chống giả là công cụ kỹ thuật, thể hiện cam kết minh bạch từ doanh nghiệp. Khi được triển khai đúng cách, tem giúp:
- Chứng minh sản phẩm chính hãng
- Bảo vệ thương hiệu trước hàng giả
- Tăng niềm tin và sự an tâm cho người tiêu dùng

Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là: Người tiêu dùng Việt có thật sự tin vào tem chống giả? Trong bối cảnh nhiều loại tem dễ bị làm giả hoặc gây nhầm lẫn, niềm tin vào các giải pháp xác thực vẫn còn hạn chế. Do đó, việc nâng cao chất lượng tem, tăng tính minh bạch và truyền thông rõ ràng là yếu tố then chốt để lấy lại niềm tin từ người tiêu dùng.
2. Hành vi và tâm lý tiêu dùng của người Việt khi mua hàng
Thói quen kiểm tra tem nhãn trước khi mua
Phần lớn người tiêu dùng Việt đã hình thành thói quen quan sát bao bì sản phẩm, trong đó bao gồm việc chú ý đến tem nhãn, mã QR và các dấu hiệu nhận biết khác. Tuy nhiên, mức độ kiểm tra này còn mang tính hình thức, chưa đi sâu vào xác thực thực sự.
Niềm tin vào tem chống giả: Cao, trung bình hay thấp?
Người tiêu dùng ngày càng có xu hướng chú ý đến những yếu tố như tem chống giả, mã QR, mã vạch… đặc biệt với các sản phẩm có giá trị cao hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe như mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, thuốc. Họ thường dùng mắt để quan sát, đôi khi quét mã QR nếu có hướng dẫn cụ thể hoặc nếu có sẵn app điện thoại.
Nhận thức và hiểu biết về tem chống giả công nghệ cao
Mặc dù nhiều người có hành động nhìn vào tem, rất ít người thực sự thực hiện thao tác xác thực như quét QR, nhắn tin kiểm tra hoặc so sánh dấu hiệu kỹ thuật. Nhiều trường hợp chỉ nhìn “cho có”, không đủ để phân biệt hàng thật – giả. Điều này xuất phát từ cả yếu tố tâm lý chủ quan lẫn hạn chế về hiểu biết.

3. Yếu tố ảnh hưởng đến tâm lý của người Việt với sản phẩm có tem chống giả
Độ uy tín của thương hiệu
Người tiêu dùng Việt có xu hướng tin tưởng hơn vào những thương hiệu lớn, lâu năm. Khi các thương hiệu uy tín sử dụng tem chống giả, điều này càng củng cố niềm tin rằng sản phẩm chính hãng và an toàn. Ngược lại, những thương hiệu mới hoặc ít tiếng tăm nếu thiếu giải pháp chống giả rõ ràng sẽ khó tạo dựng lòng tin.
Việc đồng bộ tem chống giả với các yếu tố như bảo hành điện tử, đánh giá tích cực từ khách hàng thật hoặc người nổi tiếng giúp tăng độ tin cậy. Đây là “bằng chứng xã hội” thuyết phục người tiêu dùng rằng sản phẩm đáng tin cậy và xứng đáng để lựa chọn.
Công nghệ tem sử dụng
Các loại tem ứng dụng công nghệ hiện đại như QR Code, SMS xác thực, truy xuất nguồn gốc, hoặc tem tích hợp xác minh qua app điện thoại thông minh thường gây ấn tượng mạnh hơn. Người tiêu dùng cảm thấy an tâm khi quá trình kiểm tra diễn ra dễ dàng, rõ ràng và minh bạch.

Truyền thông của doanh nghiệp
Một yếu tố then chốt là doanh nghiệp có truyền thông rõ ràng về tem hay không:
- Có hướng dẫn cách quét mã, xác minh sản phẩm không?
- Có thường xuyên chia sẻ nội dung giúp người tiêu dùng phân biệt hàng thật – giả? Truyền thông hiệu quả giúp khách hàng hiểu rõ vai trò của tem và chủ động xác minh, từ đó nâng cao sự tin tưởng đối với thương hiệu.
Ảnh hưởng từ người thân, cộng đồng
Tâm lý “nghe người quen nói” vẫn rất phổ biến tại Việt Nam. Người tiêu dùng thường tin vào lời khuyên từ bạn bè, người thân hơn là quảng cáo. Do đó, nếu tem chống giả được đánh giá tích cực trong cộng đồng, khả năng được chấp nhận sẽ cao hơn. Ngược lại, những phản hồi tiêu cực hoặc nghi ngờ về tính hiệu quả của tem có thể khiến người tiêu dùng dè dặt hoặc từ chối sử dụng sản phẩm.
4. Lợi ích khi doanh nghiệp đầu tư tem chống giả và xây dựng niềm tin người tiêu dùng
- Tăng doanh số, giảm tỷ lệ hoàn trả hàng hóa: Việc dùng tem chống giả giúp người tiêu dùng dễ dàng nhận biết sản phẩm chính hãng, từ đó yên tâm mua sắm. Điều này không chỉ góp phần thúc đẩy doanh số bán hàng mà còn giảm thiểu tình trạng trả lại sản phẩm do nghi ngờ hàng giả, hàng nhái.
- Xây dựng hình ảnh thương hiệu uy tín, an toàn: Tem chống giả là minh chứng cho cam kết chất lượng và sự minh bạch của doanh nghiệp. Việc đầu tư vào giải pháp chống giả thể hiện sự nghiêm túc trong bảo vệ người tiêu dùng, góp phần nâng cao giá trị thương hiệu và tạo dựng uy tín lâu dài trên thị trường.
- Tăng trải nghiệm tích cực và tỷ lệ khách hàng quay lại: Khi người tiêu dùng cảm thấy an tâm và hài lòng với trải nghiệm mua sắm, khả năng họ quay lại mua lần tiếp theo là rất cao. Tem chống giả góp phần quan trọng trong việc củng cố niềm tin và xây dựng tệp khách hàng trung thành.
- Bảo vệ người tiêu dùng khỏi hàng giả – tạo giá trị bền vững cho doanh nghiệp: Đầu tư tem chống giả không chỉ là hành động bảo vệ sản phẩm mà còn là bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Khi khách hàng cảm nhận được sự an toàn và tin tưởng, doanh nghiệp sẽ xây dựng được mối quan hệ lâu dài, bền vững và gia tăng giá trị thương hiệu theo thời gian.

5. Đề xuất cho doanh nghiệp để tác động tích cực đến tâm lý người tiêu dùng
- Sử dụng tem công nghệ cao, khó bị làm giả: Doanh nghiệp nên lựa chọn các loại tem chống giả tích hợp công nghệ tiên tiến như tem QR đa lớp, tem tích hợp mã bảo mật (OTP), hoặc tem sử dụng công nghệ phản quang – laser… nhằm tăng độ tin cậy, ngăn chặn nguy cơ làm giả, làm nhái sản phẩm.
- Kết hợp tem chống giả với hệ thống truy xuất nguồn gốc minh bạch: Việc tích hợp tem chống giả vào hệ thống truy xuất điện tử giúp người tiêu dùng không chỉ xác minh tính thật – giả của sản phẩm, mà còn tra cứu được thông tin chi tiết về lô hàng, nhà sản xuất, ngày sản xuất – hết hạn… Tính minh bạch này là yếu tố then chốt để củng cố niềm tin.
- Tăng cường truyền thông về tem chống giả – Hướng dẫn cách quét mã, xác minh sản phẩm: Doanh nghiệp cần chủ động truyền thông rõ ràng về ý nghĩa và cách sử dụng tem thông qua các kênh như mạng xã hội, bao bì, nhãn hàng, website… Kèm theo đó là hướng dẫn người dùng cách quét mã, xác minh sản phẩm để tạo sự chủ động và tin tưởng trong quá trình trải nghiệm.
- Tạo trải nghiệm xác thực đơn giản, nhanh chóng, thân thiện: Quy trình xác minh sản phẩm cần được tối ưu hóa để người tiêu dùng có thể thực hiện dễ dàng trên điện thoại thông minh, chỉ với một lần quét mã duy nhất. Trải nghiệm liền mạch và tiện lợi sẽ góp phần nâng cao sự hài lòng và tăng khả năng quay lại mua hàng.
- Ứng dụng các hình thức truyền tải sinh động như video, mã QR demo, trải nghiệm thực tế: Doanh nghiệp có thể sử dụng các video ngắn, hình ảnh minh họa, hoặc mã QR demo in trên bao bì để mô phỏng quy trình xác minh. Bên cạnh đó, tổ chức các hoạt động trải nghiệm thực tế tại điểm bán cũng là cách hiệu quả để khách hàng hiểu rõ và cảm thấy tin tưởng vào giải pháp chống giả.

Tâm lý người tiêu dùng Việt đối với tem chống giả hiện nay có thể tóm gọn trong cụm từ: “có quan tâm nhưng chưa thật sự hiểu rõ và tin tưởng hoàn toàn”. Trong khi họ ngày càng nhận thức được tầm quan trọng của tem chống giả, thì sự thiếu thông tin, trải nghiệm chưa thuyết phục, và thói quen tiêu dùng cũ vẫn là rào cản lớn.
Để thay đổi điều đó, doanh nghiệp không chỉ cần đầu tư vào công nghệ tem hiện đại, khó làm giả mà còn phải truyền thông rõ ràng, hướng dẫn dễ hiểu, và tạo ra trải nghiệm xác thực liền mạch, thân thiện. Bởi việc tạo dựng niềm tin vào tem chống giả chính là xây dựng nền móng cho uy tín thương hiệu và sự phát triển bền vững của doanh nghiệp trong tương lai.